10/12/24 – De koepels van Vlaamse, Brusselse en Waalse universiteiten zijn een procedure bij het Grondwettelijk Hof gestart om de door de Belgische staat afgesloten Engie-deal aan te vechten. Dat schreef De Tijd dit weekend.

Engie bekwam van de Belgische regering dat het voor tien jaar langer openhouden van Tihange 3 en Doel 4 slechts 15 miljard euro moet bijdragen aan het beheer van het nucleair afval.

De universiteiten zijn betrokken en benadeelde partij, zo oordelen zij. Hun labo’s en ziekenhuizen produceren radioactief afval (bvb bij röntgenstralen en kankerbestrijding). Zij vrezen dat zij het kind van de rekening zullen worden want ‘een oneerlijke verdeling van lasten’ inhoudt. ‘Voor Engie wordt een cap vastgelegd waarboven het niet meer dient bij te dragen voor de verwerking van zijn kernafval. Eventuele tekorten vallen dan ten laste van de overige producenten, waaronder de universiteiten’, legt Koen Verlaeckt, de secretaris-generaal van de VLIR, uit aan De Tijd.
Volgens de zakenkrant speelt op de achtergrond speelt ook mee dat de universiteiten al een tijd op ramkoers liggen met Niras. Zij konden vroeger rekenen op een all-intarief voor de verwerking van hun afval door Niras, maar sinds 2019 krijgen ze extra retroactieve retributies voor afval dat soms zelfs niet eens meer radioactief is. Het conflict laaide dermate op dat de universiteiten weigeren om een nieuwe overeenkomst met Niras te tekenen.
De universiteiten vragen de vernietiging van enkele artikelen van de Phoenix-wet van april. Ze willen dat het hele systeem en de bijbehorende wetgeving wordt herzien, waarbij Engie, Electrabel en EDF worden beschermd tegen eventuele latere wetswijzigingen. Die regeling geldt niet voor de universiteiten. Wat discriminatie is.

Zo ontstaat een ‘Catch 22’ situatie: Een eventuele aanpassing van de wet druist op zich dan weer in tegen de garanties die de nucleaire producenten kregen.

(Alex Polfliet)